Dolandırıcılık

Dolandırıcılar, aslında hiç var olmayan ya da kendilerine ait olmayan mal veya hizmetleri satmak için reklam yaparlar ya da gerçek bir şirket gibi görünebilmek için mevcut itibarlı markaların internet sitelerini taklit etmeye çalışırlar.

Peki bu olay sizin başınıza nasıl gelebilir?

• Dolandırıcılar tamamen gerçek görünen sahte bir internet sitesi yaratırlar.
• Dolandırıcılar, ödemelerinizi EFT ve havale gibi yöntemlerle doğrudan doğruya banka hesaplarına göndererek yapmanızı isteyebilirler. Fakat bedelini ödediğiniz bu ürünler asla gelmeyecektir.
• Dolandırıcılar kart bilgileriniz ile ödeme yapmanızı isteyebilirler. Fakat bu sefer de kart bilgilerinizi ele geçirip sizi mağdur edeceklerdir.

Bu yöntemde dolandırıcılar, sizden bilgi almak ya da istenilen işlemleri yapmasını sağlamak amacıyla taklit (polis, savcı, banka), etkileme (kampanya, chip puan, aidat iadesi) ve ikna etme kabiliyetleri kullanırlar.

Peki bu olay sizin başınıza nasıl gelebilir?

• Dolandırıcı, kendini kamu çalışanı olarak (polis, savcı, hâkim vb.) tanıtır ve size terör örgütü ile ilişkinizin olduğunu ya da banka hesabınızın terör örgütü tarafından kullanıldığını ve bunun gibi söylemlerle sizi korkutarak para transferi yapmak, kart şifrenizi tuşlatmak, kimlik bilgilerinizi vermek için ikna etmeye çalışır.
• Banka ya da kredi kartınızla ilgili bir problem veya bir para iadesi hakkında hiç beklemediğiniz bir telefon alırsınız.
• Chip/puan kazanmak veya para iadesini alabilmeniz için, ödeme veya banka hesabı detaylarınızı teyit etmenizi isterler.
• Çok ikna edici olabilirler ve kaçırılmayacak fırsatlar sunarlar.
• Teklifin sadece sizin için geçerli olduğunu söyler.
• Güveninizi kazanmak için dışarıdan elde edilen kredi kartı numaranızı ya da gerçekleştirdiğiniz bankacılık işlemlerinizden örnek verebilirler.
• Sizi oyalamak için uzun süre telefonda tutarlar.
• Dolandırıcılar, alışkın olduğunuz çağrı merkezi numaralarına benzer numaralar edinerek sizi arayabilir. Arayan kendini kamu ya da banka çalışanı olarak tanıtmış olsa bile sizden özel bilgileriniz veya SMS ile gelen bir linke tıklamanız istenirse, arayan numaranın gerçek bir çağrı merkezi numarası olup olmadığını kontrol etmek amacıyla lütfen telefonu kapatın. Şüpheli durumlarda bize 444 25 25 Müşteri İletişim Merkezimizden 7/24 ulaşabilirsiniz.

Örneğin;

• Dolandırıcılar tanıdığınız kişilerin sosyal medya hesaplarını ele geçirip “100 bin TL kazandım teyitli, onaylı olarak. Sen de kazanmak ister misin?” şeklinde paylaşımlar yaparak ya da direkt mesaj göndererek sizinle iletişim kurmaya çalışabilirler.
• Güvenip iletişimi devam ettirmeniz halinde sizi para kazanacağınıza ikna ederek kendilerine para transferi yapmanızı isteyebilirler. Bu tip mesajları dikkate almamalı ve para kazanacağınızı düşünerek para transferi yapmamalısınız.
• Bu tip yönlendirmelerde hesabın sahibini şahsen tanıyorsanız kendisini telefon ile arayarak iletişim kurmanız, güvenliğiniz açısından oldukça önemli.

Sosyal Medya Dolandırıcılıkları

• Acil bir mesajın ele geçirilmiş bir hesaptan gelip gelmediğini daima kontrol edin. İsteğin gerçek olup olmadığını öğrenmek için doğrudan doğruya gerçek kişiyle konuşun, çünkü sizi arayan o kişi olduğu izlenimini veren bir dolandırıcı olabilir.
• Sosyal medya profillerinizi güvende tutmanın yolları hakkında ek bilgi almak için, Facebook, LinkedIn, Twitter vb. web sitelerinin güvenlik sayfalarını inceleyin. (Örneğin hesabınızı cep telefonu ile senkronize ederek farklı cihazlardan oturum açıldığında haberdar edilebilir veya hesap ele geçirildiğinde hızlı aksiyon alarak hesabınızı kurtarabilirsiniz.)

Tanınmış bir kimseden veya bir şirketten sizden bir şey yapmanızı isteyen bir e-posta iletisimi aldınız? Bir an durun ve düşünün. Bir sahtekârlık söz konusu olabilir mi?

Bir an durun ve düşünün – bir sahtekârlık söz konusu olabilir mi?

• E-posta ile dolandırıcılık yoğun olarak başvurulan bir dolandırıcılık yöntemidir. Bu sistemi kullanan dolandırıcılar farklı yöntemlerle sizi yönlendirmeye çalışabilir. Örneğin;
• Tanınmış bir kimseden veya bir şirketten gerçek görünen bir e-posta gelir.
• Bu e-posta sizden daha fazla bilgi almak veya para iadesi, kargo takibi, ödenmemiş fatura vb. işlemler için bir linke tıklamanızı ister.
• Sizden bir şey indirmeniz istenir. İndirmeniz istenen linkteki dosya, kendisini normal bir dosyaymış gibi gösteren kötü niyetli bir yazılımdır (malware).
• Bu yazılım ise bilgisayarınıza/telefonunuza yerleşerek dolandırıcıların sizin kişisel bilgilerinize, hesap detaylarınıza ve veya paranıza erişmesini sağlar.
• Son olarak acil, önemli gibi ibareler de kullanarak daha önce e-posta sahibi ile aranızda iş ilişkisinden kaynaklanan para trafiğini başka bir hesaba yönlendirmeye çalışır.
• Dolandırıcılar, size gönderdikleri e-postalarda, gönderen e-posta adresini ilk bakışta anlayamayacağınız şekilde değiştirmiş olabilir. Gönderen e-posta adresini bazı gizli/görünmez harfler ile oluşturup sizi bu e-postanın resmi bir kurumdan ya da gerçek bir bankadan geldiğine inandırabilirler. Güvenilir bir kaynaktan geliyor gibi görünse de sizden herhangi bir linke tıklamanızı ya da bir şey indirmenizi isteyen e-postaların gönderen alanlarına tıklayarak ya da mouse’unuzu adresin üzerine getirerek gizli/görünmez harf olup olmadığını kontrol edebilirsiniz. Şüpheli durumlarda bize 444 25 25 Müşteri İletişim Merkezimizden 7/24 ulaşabilirsiniz.

Ne yapmalısınız?

• Ne olduğundan emin olmadığınız e-posta linklerine kesinlikle tıklamayın. E-posta iletisini silin ve gönderenin e-posta adresini blokladığınızdan emin olun – bunu yaparsanız, o hesaptan size başka bir e-posta gelmez.
• Bilgisayarınızın düzenli olarak güncellenen anti-virüs ve anti-casus yazılımlarıyla ve iyi bir güvenlik duvarıyla korunduğundan emin olun.
• Kişisel bilgilerinizi ele geçirmeyi amaçlayan telefon çağrılarından sakının.
• Banka çalışanı, polis ya da tanınmış bir şirket çalışanı olduğunu iddia eden birisinden bir telefon alırsanız ve sizden kendiniz veya banka hesabınız hakkında özel bilgileri açıklamanızı isterlerse, 'bu çağrının kişisel bilgilerinizi ele geçirmeyi amaçlayan' bir dolandırıcı tarafından yapılabileceğini aklınızdan çıkartmayın. Hemen emniyet güçleri ile bağlantıya geçin.
• Acil, önemli, dikkat gibi ibareler ile sizden belirli bir hesaba para transfer etmenizi ya da düzenli olarak para transfer ettiğiniz kişilerden hesap bilgilerinin değiştiğini belirten maillere itibar etmeyin. Mutlaka ilgili kişiyi kontak telefonundan arayarak teyit alın.

Tanımadığınız bir numaradan bir kısa mesaj mı geldi? Ya da sizden bir şey yapmanızı isteyen bir şirketten? Bu bir ‘dolandırıcılık’ kısa mesajı olabilir.

Peki bu olay sizin başınıza nasıl gelebilir?

• Hiç beklemediğiniz bir kısa mesaj gelir.
• Bu mesaj bir internet sitesi linki içerir ve sizden o linke tıklamanızı ister.
• Linke tıkladığınızda ya da numarayı aradığınızda, Akbank Direkt İnternet şifreniz gibi kişisel bilgilerinizi vermeniz, tuşlamanız istenir.

Ne yapmalısınız?

• Akbank’a ait olmayan numaralardan gelen herhangi bir linke kesinlikle tıklamayın. Akbank Direkt İnternete, «www.akbank.com» adresinden giriş yapın. SMS ya da e-posta ile gelen linklere tıklayarak eriştiğiniz sayfalarda kişisel bilgilerinizi, şifrenizi, kart numaralarınızı ya da kart şifrelerinizi girmeyin.
• Bankanızı siz aramadığınız sürece, kart numarası ya da şifre gibi önemli ve kötü amaçla kullanılabilecek bilgilerinizi paylaşmayın ya da telefonunuz üzerinden tuşlama yapmayın.

Uzaktan erişim, dolandırıcıların size onlara erişim imkânı tanımanız için ikna ederek bilgisayarınızın kontrolünü ellerine geçirebildikleri bir yoldur.

Bunu uzak bir mesafeden de yapabilirler.

Peki, tüm bunlar sizin başınıza nasıl gelebilir?

• Beklenmedik bir anda telefonunuz çalabilir ve arayan kişi bir teknik destek hizmeti sağlayıcısından, büyük bir telekomünikasyon veya bilgisayar şirketinden aradığını iddia ederek ısrarla bir problemi çözmek için bilgisayarınıza/telefonunuza uzaktan erişmeleri gerektiğini söyleyebilir.
• Ya da kişi, bankadan aradığını iddia ederek yine ısrarcı bir şekilde kazandığınız ödül/aidat iadesi/ücretsiz kredi gibi haklarınızı kullanabilmeniz için bilgisayarınıza veya telefonunuza uzaktan erişmeleri gerektiğini söyleyebilir.
• Gönderdikleri linkteki uygulamayı indirmenizi isteyebilirler.
• İndirdiğiniz uygulamada cihaz adresinizi paylaşmanızı istedikten sonra telefonunuza gelen uzaktan erişim isteğini kabul etmenizi talep edebilirler.
• İşlem sırasında bankacılık uygulamalarına giriş için gerekli kişisel bilgilerinizi, şifrelerinizi veya banka/kredi kartı detaylarınızı talep edebilir ya da sizi, bu bilgileri banka uygulamalarına giriş için kullanmanız konusunda yönlendirebilirler.
• Sizi telefonda konferansa alarak cihazınıza gelen her türlü bildirime/çağrıya cevap verebilirler.

Bir an durun ve düşünün, Böyle bir telefon alırsanız, telefonu hemen kapatın.

Ne yapmalısınız?

• Aramayı siz yapmadığınız sürece ve telefon çağrısı güvendiğiniz bir kaynaktan gelmediği sürece – kişisel bilgilerinizi, ödeme detaylarınızı veya internet hesap bilgilerinizi telefonda, asla, hiç kimseyle paylaşmayın.
• Bilgisayarınızın güncellenmiş anti-virüs ve anti-casus yazılımlarıyla ve iyi bir güvenlik duvarıyla korunduğundan emin olun. Önce araştırma yapın ve sadece bildiğiniz ve güvendiğiniz bir kaynaktan yazılım satın alın. Mobil telefon ve tabletlerinize, cihazınızın uygulama marketi (Google Play, App Store, Windows Store vb.) dışındaki ortamlardan uygulama indirmeyin. Uygulama marketi dışından indirilen uygulamalar telefonunuza/tabletinize zararlı yazılımlar bulaşmasına neden olabilir.

Son dönemde dolandırıcılar; akıllı cihaz, telefon veya bilgisayarlara çeşitli zararlı yazılımlar bulaştırarak internet kullanıcılarının kişisel ve finansal verilerini elde etmeye çalışıyor.

Zararlı yazılımlar; dolandırıcıların SMS, e-posta ya da sosyal medya aracılığı ile size ilettikleri sahte linklere tıkladığınızda veya güvenli olmayan bir kaynaktan uygulama indirmeniz durumunda cihazınıza bulaşabilir. Dolandırıcılar tarafından iletilen SMS, e-posta ya da sosyal medya mesajı genellikle hediye içeriklidir (Bedava internet, aidat, para puan ya da hesap işletim ücreti geri ödemesi gibi.).

Dolandırıcıların, cihazınıza zararlı yazılım bulaştıktan sonra kişisel ve finansal verilerinize ulaşabileceğini, sizin yerinize finansal işlem yapabileceğini bilmenizi isteriz. Olağan dışı donma, yavaşlama ya da ısınma oluyorsa; pili çabuk tükeniyor ya da beklenmedik bir şekilde kapanıp yeniden açılıyorsa cihazınıza zararlı yazılım bulaşmış olabilir.

Kendinizi nasıl koruyabilirsiniz?

• Güvenli olmayan kaynaklardan gelen SMS'ler, e-postalar ya da sosyal medya mesajlarındaki linklere tıklamayın.
• Cihazınıza bilinmeyen, kaynağı belli olmayan uygulamalar indirmeyin. Uygulama indirmek için Google Play ve Apple Store gibi güvenli kaynakları kullanın.
• Google Play Store aracılığı ile uygulama indirmeniz durumunda Google Play Protect kullanmanız güvenliğiniz açısından önemlidir.
• Güncel antivirüs uygulamalarını kullanın.
• Böyle bir durum ile karşı karşıya kalırsanız cihazınızı ivedilikle herhangi bir veriyi saklamadan fabrika ayarlarına döndürmenizi öneririz.

Her türlü yardım ve bilgilendirme için 444 25 25 Akbank Bankacılık Merkezini arayabilirsiniz.

Ne yapmalısınız?

• Sosyal medya üzerinden veya 2. el ürün satan sitelerden alışveriş yaparken, ürün gelmeden tutarı satıcı hesabına yatırmamalısınız. Sitenin güvenilir olup olmadığını kontrol etmelisiniz. Bazı siteler, satıcı ile alıcı arasında işlem tamamlanıncaya kadar ürün için gönderilen tutarı bloke etmektedir. Bu sistemi kullanan sitelerden alışveriş yapmaya özen göstermelisiniz.
• Araç muayeneniz için öncelik sırası verilmesi konusunda SMS ya da telefon alabilirsiniz. Sizden araç muayene önceliği için para göndermenizi isteyen kişilere para göndermemelisiniz. Araç muayene işlemlerinizi resmi sitelerden veya resmi sitelerin çağrı merkezlerinden randevu alarak yapabilirsiniz.
• Sosyal medyada gördüğünüz otel, tatil rezervasyonu kampanyaları için para transferi yaparken dikkatli olmalısınız. Para gönderdiğiniz kişi veya kişiler dolandırıcı olabilir. Otel, tatil rezervasyonu yaparken güvenilir siteler ve şirketleri kullanmanız işlem güvenliğiniz açısından oldukça önemlidir.
• Sizi arayıp SMS veya sosyal medyadan iletişime geçerek yatırım vaadiyle “Bize referans numarasıyla para gönderin, daha sonra misliyle geri alın” gibi ifadeler kullanan ve talepte bulunan kişilere güvenmeyin; para göndermeyin ve bilgilerinizi paylaşmayın.
• Araç alım-satımı yaparken dolandırılmamak için noter işlemleri tamamlanırken para transfer işleminin gerçekleşip gerçekleşmediğini ve araç alım-satımı yaptığınız kişinin gerçek kişi olup olmadığını kontrol etmek sizi koruyacaktır.
• Dolandırıcılar size ulaşarak yasa dışı bahis/kumar sitelerinde paranızı katlayabileceklerini söyleyebilir. Hatta onlara güvenmenizi sağlamak için size bir miktar para bile yollayabilirler. Size bu ve benzeri taleplerle gelen kişilere para göndermeyin, bilgilerinizi paylaşmayın.
• Arkadaşlık siteleri veya sosyal medya üzerinden evlenme vaadinde bulunan tanımadığınız kişilere para göndermeyin ve bilgilerinizi paylaşmayın.